Συνέντευξη στην Ζέτα Τζιώτη για το axiaplus.gr
Ο Ανδρέας Κοντέλλης είναι από τους ζωγράφους με «δυνατή πινελιά». Μαθητής του Βρασίδα Βλαχόπουλου και του Παναγιώτη Τέτση, υπότροφος στο Middlesex University του Λονδίνου σε Master of Arts και με πολύ ταλέντο, δεν θα μπορούσε παρά μόνο να εντυπωσιάζει με τα έργα του.
Η δουλειά του κινείται στον χώρο της παραστατικής ζωγραφικής με έντονα εξπρεσιονιστικά στοιχεία. Η θεματολογία του ολοκληρωμένη και πολυποίκιλη. Πορτρέτα, γυμνό, τοπία, σχέδια που αφορούν στο Αϊκίντο και στην εναρμόνιση των κινήσεων, αποτελούν τα αγαπημένα του θέματα. Τα έργα αποπνέουν ταυτόχρονα αθωότητα και ερωτισμό. Παρά τη συνεχή σκληρότητα της πραγματικότητας, εστιάζει στη θετική οπτική του κόσμου. Τα γυμνά του εντυπωσιακά με συνειδητά εξιδανικευμένη απεικόνιση της γυναίκας. Οι έννοιες γυναίκα και φύση συνταυτίζονται ως ένας οικείος ουτοπικός παράδεισος. Από τα αγαπημένα του θέματα είναι το φυσικό τοπίο της Λήμνου. Στο πλαίσιο αυτό ο ζωγράφος αποδίδει αβίαστα την εικαστική αφήγησή του. Επισκεφτήκαμε τον ζωγράφο στο ατελιέ του στα Εξάρχεια. Ένα παλιό art-deco σπίτι, ψηλοτάβανο με ιδιαίτερα ατμοσφαιρικό χαρακτήρα. Παντού τελάρα, χρώματα, πινέλα. Οι πίνακες εξαιρετικοί. Ο ζωγράφος με πολλή διάθεση και προθυμία μας ξενάγησε στο χώρο και μας μίλησε για τα έργα του και τη δουλειά του.
– Θαυμάζοντας τα έργα σας, διαπιστώνουμε ότι η θεματολογία σας ποικίλλει: γυμνά, πορτρέτα, τοπία… Ξεκινώντας με το γυναικείο γυμνό, αντιλαμβανόμαστε ότι το προσεγγίζετε από ένα αισθησιακό και τρυφερό πρίσμα. Υπάρχει μια έκφραση πόθου για το γυναικείο σώμα, κατά κάποιο τρόπο;
– Στον βαθμό που μπορώ να αποστασιοποιηθώ από τα έργα μου ναι! O πόθος προς τη γυναίκα είναι το έναυσμα, αλλά υπάρχει ταυτόχρονα ένα όραμα, ένα ιδανικό, μια επένδυση. Αντιλαμβάνομαι πως η έλξη, ο έρωτας παραμένουν αναλλοίωτα στο χρόνο. Το μέγα μυστήριο για τον άνδρα -η γυναίκα- (και αυτό το λέω με πλήρη συνείδηση) διατηρείται απροσπέλαστο και αυτό με κινητοποιεί. Η βαριά βιομηχανία της σύγχρονης τέχνης έχει αποκλείσει την προσπάθεια απεικόνισης του κάλλους, αλλά αυτό δεν έχει σταθεί εμπόδιο σε εμένα. Η παρουσία του μοντέλου στο χώρο και μόνο, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η ομορφιά είναι αυταπόδειχτη.
«ΕΧΩ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙ ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΕΣ ΩΣ ΑΝΑΘΕΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΟΥ ΤΙΣ ΕΠΙΔΙΩΞΑ ΕΓΩ. ΤΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΕΡΓΑ ΜΟΥ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΑ»
– Διακρίνουμε στα έργα σας την αγάπη για τον άνθρωπο, χωρίς κριτική διάθεση, μια προσέγγιση αγνή. Μίλησέ μας γι’ αυτό.
– Η παρουσία του ανθρώπου είναι πάντα συγκλονιστική, ειδικά στις πολύτιμες στιγμές που κάποιος ποζάρει και αναδύεται μέσω της σιγής όλη η θετικότητα της φύσης του. Δεν θα μπορούσα να έχω κριτικό βλέμμα. Ο ζωγράφος είναι ασκημένος να βλέπει με ακρίβεια, αλλά συνειδητοποιώ ότι ζωγραφίζω με βάση τη στάση και την κατανόηση μου. Δεν θέλω να καταγγείλω τίποτα. Η φόρμα πάντα υπαινίσσεται και αποκαλύπτει αλλά σημασία πάντα έχει στη ζωγραφική αυτό που δύσκολα λεκτικοποείται.
– Έχετε επιλέξει να ασχοληθείτε με την πατρική φιγούρα ως θέμα. Να θεωρήσουμε ότι η προσέγγιση αυτή έχει ψυχαναλυτική προέκταση; Σε ποια έργα σας εκφράζεται αυτό;
– Τα πορτρέτα του πατέρα μου και η ζωγραφική με βάση τη φιγούρα του, καταλαμβάνει ένα μεγάλο μέρος της παλαιότερης δουλειάς μου. Οι πρώτες προσπάθειες να ζωγραφίσω τον πατέρα μου -πάντα φορτισμένες- γρήγορα οδηγήθηκαν σε μια ζωγραφική συνεργασία, όπου συνειδητά ως γιος-ζωγράφος δούλεψα με την παρουσία του πατέρα μου, με αυτό που στα παιδικά μου χρόνια ήταν αυστηρότητα ή κύρος. Υπήρξαμε φίλοι μέσα από αυτή τη διαδικασία και θεωρώ ότι είναι ψυχαναλυτικά αποδεκτό, όταν λύνεται στην πράξη ό,τι σε απασχολεί. Δούλεψα πορτρέτα του στην διπλωματική μου και στην αμέσως επόμενη περίοδο, πριν την ενότητα με τους φιλοσόφους και σπανιότερα αργότερα.
– Έχετε δεχτεί επιρροές στο παρελθόν από αναγνώσματα φιλοσοφικών, θρησκευτικών ή και μυστικιστικών κειμένων, καθώς και από αφηρημένους εξπρεσιονιστές. Ποια έργα σας θα θέλατε να αναφέρετε που έχετε δουλέψει με αυτό το concept;
– Η αναζήτηση, είτε μέσω του λόγου, είτε μέσω της εμπειρίας, ήταν πάντα ζητούμενο. Ο χριστιανικός μυστικισμός και οι ανατολικές φιλοσοφικές σχολές με είλκυσαν σαν αντίδοτο στο αδιέξοδο που είχα οδηγηθεί από αυτό που εισέπραττα τότε ως αιτιοκρατία της δυτικής φιλοσοφίας και αισθητικής. Μια ενότητα δουλειάς μου μεταξύ 1993-1996 χαρακτηρίζεται από αυτό που θα περιέγραφα ως δέος του κόσμου του θαυμαστού. Με τροφοδοτούσαν ζωγραφικά οι τρόποι του αφηρημένου εξπρεσιονισμού, όπως και η μεγάλη ευρωπαϊκή εξπρεσιονιστική παράδοση αλλά ταυτόχρονα έβλεπα οτιδήποτε άλλο, από βυζαντινή τέχνη μέχρι Αφρικάνικα ξυλόγλυπτα. Ήταν μια απόλυτα εξπρεσιονιστική περίοδος. Αντιλαμβάνομαι την απόσταση ανάμεσα σε μένα και στις αναφορές μου. Υπάρχει ωστόσο πάντα η ανάγκη να αναμετρηθείς με το ανέφικτο. Μιλάω για το πώς η ουτοπία μπορεί να γίνει δρόμος.
«O ΠΟΘΟΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΕΝΑΥΣΜΑ, ΑΛΛΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΕΝΑ ΟΡΑΜΑ, ΕΝΑ ΙΔΑΝΙΚΟ, ΜΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗ. Η ΕΛΞΗ ΚΑΙ Ο ΕΡΩΤΑΣ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΑΝΑΛΛΟΙΩΤΑ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ»
– Έχετε αφιερώσει μεγάλο κομμάτι της δουλειάς σας στις προσωπογραφίες. Ποιες από αυτές ξεχωρίζετε και για ποιο λόγο;
– Έχω εκτελέσει προσωπογραφίες ως ανάθεση και άλλες που τις επιδίωξα εγώ. Τα σημαντικότερα σχετικά έργα μου δεν είναι δημοσιευμένα. Ο μοντερνισμός κατοχύρωσε τη ζωγραφική ελευθερία, ωστόσο η πρόκληση και η πειθαρχία που απαιτεί ένα πορτρέτο μπορεί να αποτελέσει ισχυρό κίνητρο.
– Παρατηρώντας δουλειά σας με θέμα τα πρόσωπα στη θάλασσα, διαπιστώνουμε ότι αφορά σε προβολές του εαυτού σας. Αυτό αποτελεί μια πορεία ωρίμανσης και εξέλιξης, μια πορεία αντιμετώπισης της εσωτερικής σας παρόρμησης;
– Τα σώματα στη θάλασσα είναι προβολές του εαυτού μου. Σηματοδοτούν μια προσωπική και ζωγραφική ελευθερία. Η απόδοση της θάλασσας ανακαλεί βέβαια μνήμες της κυριολεκτικής σύγκρουσης με τα κύματα, είναι όμως παράλληλα μια μεταφορά της εναντίωσης, αυτού που κάθε φορά καλούμαστε να ξεπεράσουμε. Ήταν μια ενότητα δουλειάς, όπου η εσωτερική χαρά ήταν ταυτισμένη με τη ζωγραφική χειρονομία.
– Έχετε αποτυπώσει στον καμβά με μεγάλη επιτυχία τον τόπο καταγωγής σας, τα πάτρια εδάφη, την αγαπημένη σας Λήμνο. Η δουλειά αυτή, αναμφισβήτητα διακατεχόταν από φόρτιση συναισθημάτων λόγω των βιωμάτων της παιδικής σας ηλικίας. Τι αντικατοπτρίζει για σας αυτή η θεματολογία;
– Έχω δουλέψει στη φύση της πατρίδας μου απολαμβάνοντας την αβίαστη έμπνευση του τοπίου. Οι ενότητες των τοπίων που έχω εκθέσει κατά καιρούς είναι όμως κάτι παραπάνω από έναν υπαιθρισμό. Η Λήμνος αποτελεί έναν ζωγραφικό και εσωτερικό Τόπο. Δεν είναι μια συλλογή καλοκαιρινών εμπειριών, αλλά ο διαλογισμός μου πάνω στο τι είναι για μένα ταυτότητα, χώρος και φως. Αναφέρομαι στην αντίληψη που απέκτησα από τις επισκέψεις μου ως ενήλικος, ξέρω όμως πως όλα εκκινούνται από το πως βίωσα τον τόπο ως παιδί. Το άχρονο και υποβλητικό αυτό τοπίο μου υπέβαλλε μια ζωγραφική αναζήτηση που ελπίζω να μην τελειώσει ποτέ. Μπροστά στη φύση υπάρχει πάντα η σπουδή. Δουλεύοντας κατά βάσει στο εργαστήριο είμαι ελεύθερος να ανακαλέσω τη συγκίνησή μου, διατηρώντας ψύχραιμα τα ουσιαστικά πλαστικά στοιχεία. Μη ξεχνώντας δηλαδή ότι κάνω όχι ένα τοπίο αλλά ζωγραφική.
– Έχετε το ατελιέ σας στην καρδιά των Εξαρχείων. Περιοχή που αγαπάτε πολύ, όμως καθημερινά έρχεστε αντιμέτωπος με την κοινωνική ένδεια και τη βίαιη πραγματικότητα. Επιλέγεται, όμως, αυτό να μην το εκφράζετε στα έργα σας αλλά να παρουσιάζετε τον άνθρωπο με φωτεινότητα. Ποια η στάση σας απέναντι στο καθημερινό κοινωνικό γίγνεσθαι και στη φρίκη που μας επιβάλλεται;
– Η ενέργεια της περιοχής των Εξαρχείων, πέραν των καθιερωμένων δρώμενων, λειτουργεί ευεργετικά στη ζωγραφική διαδικασία. Η σκληρή καθημερινότητα δεν είναι μόνο προνόμιο της περιοχής. Όλοι βιώνουμε την επιβληθείσα ματαίωση και απελπισία της περιόδου αυτής, αλλά είναι ερώτημα αν η καταγραφή της αποτελεί τρόπο αντίστασης. Συνεχίζοντας τη δουλειά μου και εστιαζόμενος στα χαρακτηριστικά της, δεν ενδίδω σε ό,τι μας προτείνεται. Διαχρονικά ο καθένας μας γνωρίζει τι είναι αναγκαίο για τον ίδιο να εκφράσει σε αυτή τη τόσο δύσκολη εποχή.
– Πού θα μπορούσαμε να θαυμάσουμε έργα σας και ποια είναι τα σχέδια σας για το μέλλον;
– Υπάρχουν έργα μου στις συλλογές του Ιδρύματος Γουλανδρή και του Μουσείου Μπενάκη, της Βουλής των Ελλήνων, καθώς και σε πολλές ιδιωτικές συλλογές με κυριότερη αυτή του μουσείου Φρυσίρα, αλλά και στο εξωτερικό. Συνεργάζομαι με την Γκαλερί Σκουφά και αυτή την περίοδο προετοιμάζω την επόμενη έκθεσή μου για την οποία θα μιλήσω σύντομα.
Who is who
Ατομικές εκθέσεις
1984: Αθήνα, Γκαλερί Θόλος
1991: Αθήνα, Γκαλερί Νέες Μορφές
1994: Μύρινα, Λήμνος, Παντελίδειο Παρθεναγωγείο
1995: Αθήνα, Γκαλερί Έκφραση
1997: Αθήνα, Γκαλερί Monohoro
1998: Μύκονος, Δημοτική Πινακοθήκη
1998: Μύκονος, Γκαλερί Κύκλος
1999: Θεσσαλονίκη, Γκαλερί Άννυ Μπάλτα
2001: Αθήνα, Γκαλερί Ζουμπουλάκη
2001: Λευκωσία, Κύπρος, Γκαλερί Opus 39
2005: Αθήνα, Γκαλερί Ζουμπουλάκη
2007: Θεσσαλονίκη, Γκαλερί Μεταμόρφωσις
2010: Κοντιάς, Λήμνος, Πινακοθήκη Σύγχρονης Βαλκανικής Τέχνης (αναδρομική)
2010: Τζιά, Γκαλερί Art S.A.
2012: Βαρκελώνη, Γκαλερί Corretger 5
2012: Αθήνα, Γκαλερί Έκφραση- Γιάννα Γραμματοπουλου
2015: Μύρινα, Λήμνος, Αίθουσα Τέχνης Αποθήκη
2016: Αθήνα, Γκαλερί Σκουφά. Έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Πηγή
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου